Καρίταινα

Ορεινός οικισμός (υψόμ. 500 μ., 271 κάτ.) στην πρώην επαρχία Γορτυνίας του νομού Αρκαδίας. Βρίσκεται στο δυτικό άκρο του νομού, 54 χλμ. Δ της Τρίπολης. Αποτελεί έδρα του δήμου Γόρτυνος. Ιστορία. Η ονομασία της Κ. αναφέρεται ως οικισμός στα μεσαιωνικά χρόνια. Μάλιστα, πολλοί ξένοι την ονόμασαν Τολέδο της Ελλάδας λόγω του κάστρου της. Στα χρόνια των Φράγκων, ο βαρόνος Ούγο ντε Βριγέρ, για να προστατεύσει την περιοχή από τους Σλάβους των Σκορτών, οχύρωσε την Κ. με κάστρο, το οποίο διατηρήθηκε σε καλή κατάσταση για πολλούς αιώνες. Όταν η Πελοπόννησος χωρίστηκε σε βαρονίες από τον ηγεμόνα Γοδεφρείδο Βιλεαρδουίνο Α’ (Geoffroi de Villehardouin, 1209-18), η Κ. υπήρξε από τις σημαντικότερες. Μετά τον θάνατο του Γοδεφρείδου Α’, ο οικισμός με τη γύρω περιοχή διαιρέθηκε σε δύο τμήματα, στο ένα εκ των οποίων κυριάρχησε ο Φράγκος του Μορέως και στο άλλο η χήρα του Γοδεφρείδου Α’, Ισαβέλλα, κόρη του δούκα της Αθήνας, Ζαμπέα· στο τελευταίο περιλαμβανόταν και η Κ. Το 1285 η Κ. πέρασε στην κατοχή των Βριένιων της Απουλίας, οι οποίοι αργότερα έγιναν ηγεμόνες της Αθήνας. Το 1320 ο Ανδρόνικος Παλαιολόγος Ασάν απελευθέρωσε την περιοχή από τους Φράγκους και έκτοτε ανήκε στους Παλαιολόγους, που κυβέρνησαν στον Μοριά με έδρα τους τον Μιστρά. Στην τουρκική κυριαρχία της Πελοποννήσου η Κ. επέδειξε σθεναρή αντίσταση. Τη σύντομη απελευθέρωση (1464) από τον Ενετό στρατηγό Βαρθόλδο της Έστης ακολούθησε νέα άλωση που συνοδεύτηκε από σφαγές των κατοίκων. Το 1687 οι Ενετοί και οι Έλληνες, στη διάρκεια της εκστρατείας του Μοροζίνι, νίκησαν στην Κ. αιχμαλωτίζοντας και 1.300 Τούρκους, που είχαν καταφύγει στο κάστρο, αλλά και πάλι (το 1715) η Κ. υποδουλώθηκε στους Τούρκους. Μεγάλη υπήρξε η συμβολή των κατοίκων της Κ. στην Επανάσταση του 1821. Τον Απρίλιο του πρώτου χρόνου οι Έλληνες πολιόρκησαν το κάστρο στο οποίο είχαν καταφύγει πολλοί Τούρκοι, αλλά τουρκικές ενισχύσεις από την Τρίπολη έλυσαν την πολιορκία. Το 1827 ο Κολοκοτρώνης επισκεύασε το κάστρο και έστειλε εκεί γυναικόπαιδα των επαρχιών που λεηλατούσε ο Ιμπραήμ με τη στρατιά του. Η Καρίταινα με το εντυπωσιακό κάστρο της. Ο παραδοσιακός οικισμός Καρίταινα, στο δυτικό άκρο του νομού Αρκαδίας, στις βόρειες απολήξεις του Λυκαίου όρους.